Waarom dit bewonersinitiatief?

De MeyerBergman Erfgoed Groep (MBE Groep) presenteerde op 26 januari 2018 aan wethouder Laudy een Haalbaarheidstudie ‘Creativiteit met een groen aureool. Een jaar eerder had MBE Groep haar interesse kenbaar gemaakt om het Scheltemacomplex, de industrieel erfgoedgebouwen gebouwen in het Energiepark en aan het Ambachtsplein van de gemeente te kopen. In deze Haalbaarheidstudie licht de MBE Groep toe welke programmering van deze gebouwen en de publieke ruimte rond deze gebouwen – in het bijzonder het Energiepark en het Ambachtsplein – haar voor ogen staat. De MBE Groep licht in dit document ook een tipje van de sluier over haar plannen voor de grote Nuon-centrale op. Want mocht in 2022 de gelegenheid zich voor doen om ook dit gebouw te kunnen kopen, dan heeft de MBE Groep zeker interesse.

De Haalbaarstudie schetst een gaaf plan, een programmering die is afgeleid van de succesformule die de MBE Groep voor de Westergasfabriek in Amsterdam over de laatste 10 jaar heeft ontwikkeld. Maar niet een plan dat in het Energiepark uitgevoerd moet worden. Immers, in een straal van 300 meter wonen ruim 10.000 mensen.

De woonbuurten rond het Energiepark (oranje ingekleurd)

De MBE Groep verschaft in de Haalbaarheidsstudie  geen enkele informatie over het aantal evenementen en andere activiteiten zij in de industrieel erfgoedgebouwen en in het Energiepark en op het Ambachtsplein wil organiseren; en, over de aantallen bezoekers die zij met deze evenementen wil aantrekken. In het enige overleg tussen de MBE Groep met de wijkverenigingen Noordvest-Molenbuurt en Groenoord-Zuid over haar plannen (11 januari 2018) hebben bewoners tevergeefs geprobeerd meer zicht op deze aantallen te krijgen. De enige informatie die de MBE Groep kwijt wilde was: één markt per maand (met 3.000 bezoekers), elke week een evenement waarvan eens in de twee week één in het Energiepark, met maximaal 500 bezoekers – omdat de kleinschalige ruimte in het park niet meer bezoekers zou kunnen accommoderen.

De bewoners hebben uitgebreid gesproken met een bewonerscomité in Amsterdam dat de groei van het aantal evenementen op het terrein van de Westergasfabriek en de overlast die deze veroorzaken voor de bewoners in de aanpalende Staatsliedenbuurt proberen in te dammen. Tevergeefs, want de MBE Groep is niet alleen een investeringsgroep die geïnteresseerd is in het opknappen en herbestemmen van erfgoedgebouwen. De Groep heeft ook een uiterst succesvol evenementen managementbureau met veel clout bij het gemeentebestuur van Amsterdam. Een belangrijke waarschuwing van het Amsterdamse bewonerscomité: wat de MBE Groep klein begint groeit altijd uit tot iets massaals.

In de Haalbaarheidsstudie is opgenomen dat Loods C in het Energiepark afgebroken wordt  en op plattegrond waarmee de MBE Groep haar plannen toelicht is aangegeven dat op die plaats een evenemententerrein zal worden gecreëerd. De oppervlakte van dit terrein blijkt 4.000 m2 waarop onder bestaande evenementenregels 6.500 bezoekers tegelijkertijd geaccommodeerd kunnen worden. Mocht de MBE Groep in 2022 ook de Nuon- centrale kunnen kopen, dan zal het nieuwere deel van de centrale (ten noorden voor de schoorsteen) ook worden afgebroken en het terrein waarop dit gebouw staat worden vergroend. Op dit terrein zal dan een open muziekkoepel voor  muziekevenementen worden neergezet. In feite ontstaat met deze tweede ingreep een tweede  evenementenlocatie van nog eens 3.000 m2. Tezamen wordt met de afbraak van deze twee gebouwen in het Energiepark één grote, aaneengesloten evenementenlocatie gecreëerd van 7.000 m2 waar zonder meer 11.000 bezoekers tegelijk geaccommodeerd kunnen worden.

Geen rechtgeaard commercieel evenementen managementbureau zal zo’n uniek terrein niet ten volle willen benutten en de regelgeving t.a.v. het toegelaten aantal evenementen over jaren gaan oprekken. In Amsterdam heeft de MBE Groep dit met veel succes gedaan: op het terrein van de Westergasfabriek werden 10 jaar geleden nog 10 buitenevenementendagen per jaar toegestaan. In 2017 was dit aantal al gegroeid tot 54. En, de gemeente Amsterdam heeft in afgelopen februari dit aantal naar boven bijgesteld tot 123 (!) buitenevenementendagen per jaar voor 2018 en volgende jaren. Kort daarop verkocht overigens de MBE Groep de Westergasfabriek aan Duncan Stutterheim, de oprichter en voormalige eigenaar van bureau ID&T dat feesten als Sensation, Thunderdome en Mysteryland over de hele wereld organiseert.

Het aantal evenementendagen per jaar en de aantallen bezoekers per evenement zijn belangrijk omdat daarmee mogelijke overlast in de omliggende woonbuurten ingeschat kan worden.

Stel, de MBE Groep organiseert in het Energiepark een dagmarkt met 3000 bezoekers. Stel verder dat 20% van deze bezoekers met de auto komt, 50% met fiets en 30% met het OV en te voet. Dan zullen in buurt van het Energiepark parkeervoorzieningen getroffen moeten worden voor 600 auto’s en 1.500 fietsen. Twaalf keer per jaar als de MBE Groep deze dagmarkten één keer per maand gaat organiseren.

Een ander voorbeeld. Stel dat de MBE Groep een houseparty in het Energiepark organiseert voor 6.000 bezoekers. Dat is nog steeds slechts 55% van de capaciteit van het evenemententerrein. Stel verder dat wederom 20% van deze bezoekers met auto komt, 50% met fiets en 30% met het OV en te voet. Dan zullen in buurt parkeervoorzieningen getroffen moeten worden voor 1.200 auto’s en 3.500 fietsen. Om deze getallen in perspectief te zetten. De nieuwe Lammermarktgarage heeft een capaciteit voor 535 auto’s waarvan op zaterdagen een groot deel gebruikt wordt door bezoekers die in de binnenstad inkopen gaan doen. De buurt Noordvest, waarin het Energiepark is gesitueerd,  heeft een kleine 400 parkeerplaatsen, waarvan het overgrote deel voor vergunninghouders.

In de Haalbaarheidsstudie geeft de MBE Groep op geen enkele wijze aan waar bezoekers van hun evenementen hun auto’s kunnen parkeren. De wel geplande parkeerplaats voor fietsen heeft een overweldigend tekort aan capaciteit. De Groep stelt met zoveel woorden dat parkeerproblemen wegens evenementen die zich buiten het Energiepark voordoen een zaak is die de gemeente moet oplossen. Een overigens correcte observatie. Niet vermeld wordt dat de Leidse belastingbetaler zal opdraaien voor kosten van de nodige additionele parkeervoorzieningen.

Er zijn vele andere redenen waarom de bewoners rond het Energiepark de plannen van de MBE Groep niet zien zitten. Evenementen veroorzaken altijd geluidsoverlast, en het enige dat de MBE Groep hierover zegt is dat de maximale geluidsnorm Cat 2b zal zijn, i.e. 85 dB (A) – het hoogste geluidsniveau dat in Leiden voor evenementen is toegestaan, met uitzondering van de 3  Oktober kermis en Armin van Buren op Koningsdag. Over nachtelijke herrie, toeterende taxi’s en rotzooi na afloop van de evenementen wordt in de Haalbaarheidsstudie met geen woord gerept. En het ook uit de mond van de MBE Groep gehoorde verwijt dat bewoners nooit iets ‘in hun achtertuin’ willen hebben kan de bewoners van Noordvest-Molenbuurt niet gemaakt worden. Deze wijk accommodeert de kermis en warenmarkt van 3 Oktober, de Paaskermis en Armin van Buren op Koningsdag, en kent verder al vier evenementenlocaties: de Lammermarkt, het Huigpark, het Ambachtsplein en de Oude Singel. In de wijk zijn verder gevestigd het popcentrum Gebr. De Nobel, de disco InCasa en het cultureel centrum Scheltema, het Museum De Lakenhal en vanaf 2020 de nieuwe bioscoop van het Kijkhuis. In achtertuin van de bewoners is gewoonweg geen ruimte meer voor nòg een evenemententerrein.

De realisatie van de plannen van de MBE Groep zullen verder leiden tot de verslechtering van de sociale veiligheid in de buurten rond het Energiepark. Immers ten behoeve van de geplande vaste en mobiele horeca in het Energiepark zullen de alcohol- en gebiedsverboden in het park opgeheven moeten worden en daarmee het raamwerk waarbinnen de politie bij overlast kan handhaven verdwijnen. De Haalbaarheidsstudie toont bovendien geen begrip voor en in inzicht in de speciale problematiek die de aanwezigheid van het daklozencentrum De Binnenvest met zich meebrengt. Het enige dat de MBE groep hierover in haar voorstellen zegt: het kan beter en we gaan samen naar oplossingen zoeken.  Hoewel niet in de tekst genoemd staat op een toelichtend kaartje wel een nieuwe voetbrug over de Maresingel ingetekend als de geplande aan- en uitloop route voor de cliënten van De Binnenvest (om te voorkomen dat zij tijdens evenementen niet door het park en over het evenementenplein hoeven te lopen om het opvangcentrum te bereiken) – een brug die aan de andere kant van de Maresingel pardoes landt op de speelplaats van de Vrije School.

De bewoners hebben deze en nog veel meer bezwaren tegen de plannen van de MBE Groep aan de gemeente gecommuniceerd. Deze bezwaren, onduidelijkheden en aantoonbaar gebrek aan kennis van het gebied waarin zij haar plannen wil realiseren zijn de reden dat de bewoners de komst van het kleine broertje van de Amsterdamse Westergasgasfabriek naar Leiden niet zien zitten.